Redactie
Binnenkort kunt u hier meer vinden over de
Maand van de Geschiedenis Rotterdam 2017
Bekijk hier het programma van de Dag van de Rotterdamse geschiedenis
Multiculturele feestkalender 2017
Januari
Dia dos Heroes: Dag van de helden
Heroes’ Day is in Kaapverdië een nationale feestdag. Deze dag, 20 januari, is de sterfdag van Amical Cabral. Hij leidde nationalistische bewegingen die streden voor onafhankelijkheid, onder meer op de Kaapverdische eilanden. Hij werd in 1973 vermoord.
Xin Nian: Chinees Nieuwjaar
Het Chinees Nieuwjaar vindt plaats op 28 januari (in 2018 op 16 februari). Van oorsprong duurde dit feest vijftien dagen, maar tegenwoordig meestal drie dagen. De voorbereidingen beginnen echter zeker een week van tevoren. De periode staat bol van rituelen, ceremonieel vertoon en bijgeloof, die zich allen richten op het bezweren van geluk voor het nieuwe jaar, het gunstig stemmen van de goden en het afweren van ongeluk. Essentieel is dat iedereen het nieuwe jaar ingaat met een schone lei. Om die reden wordt het Nieuwjaar als dé gelegenheid beschouwd om schulden af te lossen, ruzies bij te leggen en een grote schoonmaak inhet huis te houden.
Feburari
Yuan Xiao: Chinees lantaarnfestival
Het Chinees lantaarnfestival (11 februari) wordt gevierd als afsluiting van het Lentefestival en de eerste volle maan van het nieuwe jaar. Tijdens deze feestdag worden buiten grote, kleurige lantaarns en lampionnen opgehangen. Op deze lantaarns staan soms puzzels, die volwassenen trachten op te lossen. Chinezen smullen tijdens deze viering van rijstmeelballetjes gevuld met zoet of pittig gehakt of groetenballetjes. Deze balletjes zijn vernoemd naar het feest: yuanxiao- balletjes. Sommige chinezen offeren op deze dag ook aan hun voorouders.
Maart
Holifeest: Holi Phagua
Holi Phagua wordt jaarlijks gevierd in de maand maart (12 maart) en is een vrolijk en uitbundig lente- en nieuwjaarsfeest van de hindoes. Het is het feest van de overwinning van de lente op de winter en van het goede op het kwade. Tijdens een ceremonieel vuur danst men en om het kwaad te verbannen wordt met zand en stenen gegooid. Slechte gedachten en gevoelens komen op deze manier in de vlammen om. De gekleurde poeders waarmee hindoes elkaar bestrooien brengen geluk en voorspoed. Holi is het religieuze feest om bezoeken aan dierbaren af te leggen, waarmee op gepaste wijze het oude jaar wordt afgesloten en het nieuwe jaar vrolijk wordt ingeluid.
April
Ramnavmi: geboortedag Ram
Ramnavmi wordt jaarlijks gevierd in de maand april (5 april). Op de dag wordt de geboorte van Ram gevierd. Als zoon van koning Dasaratha en koningin kausalaya van Ayodhya, heeft Ram veel heldendaden verricht. Door de Hindoestaanse samenleving wordt Ram als de ideale mens en koning beschouwd. Op Ramnavmi vinden in vele Hindoestaanse tempels speciale diensten plaats, waarbij fragmenten uit het epos Ramayana van de zestiende eeuwse dichter Tulsidas gezongen worden.
Pasen
Pasen wordt door vele christenen beschouwd als dé belangrijkste feestdag. Op deze dag wordt immers de herrijzing van Jezus Christus uit de dood herdacht, nadat hij op Goede Vrijdag gestorven is.
Pasen valt hiermee in de categorie van de zoenoffers, die draaien om de verzoening met de bovennatuurlijke kracht. Dit komt voort uit het besef, dat de mens iets goed te maken heeft voor wat hij eet en drinkt, voor de dieren die hij doodt, de veranderingen die hij aanbrengt in zijn omgeving of de zonden die hij begaat.
Met het paasfeest wordt ook uitgezien naar de verwachte wederkomst van Jezus Christus op aarde.
Goede Vrijdag
Op Goede Vrijdag (14 april), twee dagen voor Pasen, staat het lijden en sterven van Jezus Christus centraal.
Ondanks deze rouw spreekt de Kerk van ‘Goede Vrijdag’. Het woord ‘Goed’ herinnert er namelijk aan dat Jezus Christus is gestorven om ieder mens van zijn zonden te verlossen, waardoor zijn lijden en dood niet voor niets zijn geweest.
Wereldwijd wordt deze gebeurtenis door gelovigen door middel van kerkdiensten herdacht. De klokken luiden traditiegetrouw niet voor aanvang van de dienst, als teken van rouw.
Op Goede Vrijdag wordt de liturgische plechtigheid ter herdenking van de kruisdood van Jezus Christus bij voorkeur gehouden rond drie uur ’s middags, het tijdstip waarop Jezus Christus stierf. Ook wordt door vele gelovigen symbolisch de kruisweg af, die Jezus Christus op zijn sterfdag ging. Tijdens deze kruisweg overwegen zij zijn lijden onder gebed en gezang. Goede Vrijdag is, net als Aswoensdag, een dag van verplicht vasten en onthouding.
Pesach: Pasen
Pesach herinnert de Joden aan de uittocht uit Egypte. Mozes zou de opdracht van God hebben gekregen om hen uit Egypte te leiden. De farao was het hier echter niet mee eens, aangezien zij zijn slaven waren. Pas nadat er tien plagen over Egypte gekomen waren liet de Farao hen vrij. Tijdens Pesach vieren de Joodse mensen de bevrijding van in eerste instantie de slavernij, maar tevens van de winterkou. Het is verboden om gedurende dit achtdaagse feest gegiste of gedesemde producten te nuttigen, in plaats daarvan eten zij matzes. Deze traditie herinnert de Joden aan het feit dat er tijdens de nachtelijke uittocht geen tijd was om het deeg van het brood te laten rijzen. 16-17 april.
Çocuk bayrami: Turks kinderfeest
Op 23 april 1920 kwam tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Ankara het eerste nationale parlement bijeen. Mustafa Kemal, later ook wel Atatürk genoemd, ‘vader van de Turken’, riep deze dag uit tot dag van het Kind. Hij zei: ‘Het kind van vandaag is morgen de bestuurder van het land’. In Turkije is het een vrije dag voor de leerlingen van basisscholen. De kinderen krijgen cadeautjes en dragen traditionele kleding. Op deze dag mogen ze de plaats innemen van de bestuurders van het land, onder toeziend oog van volwassenen.
Uitroeping RMS
Vele Molukkers dienden in het Nederlands-Indische leger, wat hen na de onafhankelijkheid van Indonesië in 1949 niet in dank werd afgenomen door hun landgenoten. Nadat op 25 april 1950 de poging tot onafhankelijkheid van de Molukken van Indonesië mislukte, vluchtten vele Molukkers naar Nederland. Hun wens is om ooit de onafhankelijke Republik Maluku Selatan te kunnen uitroepen. Deze dag wordt jaarlijks herdacht met landelijke bijeenkomsten en feesten.
Mei
Geboorte van Boeddha
Jaarlijks op de achtste dag van de vierde Chinese maanmaand (meestal mei) wordt door de boeddhisten, die de Chinese kalender volgen, de geboorte van de Boeddha herdacht. Volgens de legende vonden er verschillende aardbevingen en wonderen plaats rond de geboorte van Boeddha. Brahmanen voorspelden aan Maya, de moeder van Boeddha, de geboorte van een zoon, die een machtig vorst zou worden, of, indien hij zich het lijden van de mens bewust zou worden, een verlosser.
Pattimuradag
Op 15 mei herdenken jaarlijks de Molukkers de Molukse opstand tegen de Nederlandse bezetting in 1817. Deze opstand werd geleid door Thomas Matulesia, wiens erenaam Pattimura is. Hij kreeg steeds meer steun van de bewoners van Saparua, een klein eiland van de Molukken. Zij wilden, evenals Pattimura, niets meer te maken hebben met de Nederlanders, met als gevolg dat zij de ‘goddeloze Hollanders’ bestookten met Bijbelcitaten en musketvuur.
Nadat de Nederlanders gevoelige verliezen waren toegebracht, werd de leider van de opstand, Pattimura, uiteindelijk verslagen, gevangen genomen en ter dood gebracht. Pattimura werd op 16 december 1817 in Fort Victoria opgehangen. Zijn lijk werd in een kooi boven zee gehangen. De nacht voor de executie hadden hij en zijn medegevangenen doorgebracht met "bidden en zingen van psalmen". Het waren immers vrome protestantse christenen die dachten te vechten voor een geloofszaak.
Hemelvaartsdag
Op de veertigste dag na Pasen (25 mei) vieren de christenen de hemelvaart van Jezus Christus. Op deze dag werd Jezus Christus volgens de Bijbel voor het laatst aan zijn volgelingen getoond.
Binnen het Christendom wordt Hemelvaartsdag meestal alleen met een kerkdienst gevierd.
Wesak: Boeddhadag
Elke boeddhistische stroming viert zijn eigen feestdagen, waarin lokale tradities een plek hebben gekregen. Er is maar een boeddhistische feestdag die door alle stromingen wordt gevierd, en dat is Wesak. Het is de herdenking van de geboorte, de verlichting en de dood van de Boeddha. Dit wordt op een dag gevierd, omdat Boeddha met zijn verlichte geest de cyclische tijd heeft doorbroken. Op deze dag (11 mei) vast men gedeeltelijk en doet men goede werken. Boeddhisten versieren hun huizen met lichtjes en bloemen en in verschillende plaatsen worden optochten en speciale ceremonieën gehouden.
Ramadan (in 2017 27 mei – 24 juni)
De ramadan vindt plaats in de negende maand van de islamitische kalender en is de maand van het vasten. Gedurende deze gehele maand gedenken de moslims dat de profeet Mohammed de eerste openbaringen van de koran ontving. Het begin van de maand ramadan wordt waargenomen door het zien van de maan op de vooravond van de eerste dag van de maand. Hierdoor begint ramadan in verschillende landen vaak op verschillende dagen, omdat de belangrijkste regel voor het begin van de maand ramadan nog altijd gebaseerd is op het visueel waarnemen van de maan. Tegenwoordig wordt meestal universeel uitgegaan van Saoedi-Arabië, vanwege de ligging van Mekka in dit land. Met name de inwoners van de Maghreb houden vast aan de eigen waarneming, die meestal een dag later is. Mensen van oorsprong afkomstig uit deze gebieden, maar woonachtig in bijvoorbeeld Europese landen volgen doorgaans de vaststelling vanuit Mekka.
Vanaf dat moment mogen volwassen moslims een hele maand tussen zonsopgang en zonsondergang niet eten, drinken, roken of vrijen. Als het donker is, wordt het vasten verbroken en is het feest.
Tung Wu: Drakenbootfestival
Het Drakenbootfestival is volgens de Chinese kalender één van de belangrijkste feestdagen. Tijdens deze dag wordt de staatsman en dichter Chu Yuan, uit de derde eeuw herdacht. Hij verloor het vertrouwen in én van de keizer. Toen hij zich in de Mi Iuo-rivier verdronk, ging de bevolking met boten op zoek naar hem. Zij gooiden rijst in de rivier om de geest van de dichter te voeden. Echter een groot monster at telkens alles op. De geest vroeg toen de rijst in zijde te verpakken met vijf mooie verschillend gekleurde linten en dat hielp.
Deze gebeurtenis wordt herdacht met bootraces in heel China. De boten doen denken aan de pogingen van de bevolking om Chu Yuan te redden. Tijdens deze feestdag is het traditie om in blad gewikkelde gestoomde rijst, dzung-dze te eten. 30 mei.
Juni
Pinksteren
Pinksteren vindt plaats op de vijftigste paasdag, oftewel zeven zondagen na Paaszondag (4 juni). Op deze dag vieren de christelijke kerken de voltooiing van Pasen door de verlichting van de Helige Geest over de apostelen. Deze gebeurtenis markeert de geboorte van de Christelijke Kerk.
Prawas Din: Surinaamse Immigratiedag
Surinaamse Hindoestanen herdenken op 5 juni de aanmering van het schip de Lalla Rookh in Suriname in het jaar 1873. Dit was het eerste schip, waarmee hun voorouders uit het Brits- Indië in Suriname arriveerden om als contractarbeiders het werk over te nemen van de vrijgelaten negerslaven.
Id- al- Fitr: Suikerfeest
De eerste dag van het suikerfeest valt op de eerste dag na de vastenmaand en duurt meestal drie dagen (25-27 juni). De moslims vieren op deze dag het verbreken van het vasten. Zij beginnen de dag zoals Mohammed dat ook deed: vroeg opstaan, zich baden, nieuwe kleding aantrekken en iets kleins nuttigen, zoals dadels en melk. Vervolgens vindt het feestgebed plaats in de moskee.
Juli
Keti Koti
De naam Keti-Koti verwijst naar de betekenis van deze dag, namelijk: de ketenen verbroken. Op 1 juli 1863 werd in Suriname de slavernij afgeschaft. Vijfenveertig jaar nadat de slavernij werd verboden kwamen in Suriname 34.000 slaven vrij en op de Antillen 12.000. Ondanks de afschaffing moesten zij nog zeker tien jaar de zware arbeid op de plantages blijven doen tegen een minimale betaling. Keti-koti is een uitbundig feest met veel muziek tot in de kleine uurtjes.
Augustus
Raksha Bandhan: feest van de broers en zussen
Raksha Bandhan is een traditioneel Hindoestaans feest dat plaatsvindt in augustus (7 augustus). Op deze feestdag wordt met enig ceremonieel een kleurrijk verbindingskoord gebonden om de pols van degene op wiens bescherming men rekent. Het is gebruikelijk dat de Rakhi door meisjes en vrouwen het om de rechterpols van hun broers en echtgenoot binden. Daarbij biedt zij hem iets lekkers te eten aan. Aanvankelijk had dit feest een intiem karakter, maar langzamerhand wordt deze dag beschouwd waarop de vrouw centraal staat.
Id- ul- Adha: Offerfeest
Elke moslim moet eenmaal een pelgrimstocht maken naar de heilige stad Mekka in Saoedi- Arabië, als hij daar tenminste lichamelijk en financieel toe in staat is. Deze bedevaart mag op elk moment van het jaar gemaakt worden, maar bij voorkeur in de twaalfde maand van het jaar, de dzoe al-hiddja.
Op de tiende dag van deze maand offert de pelgrim een geit of een schaap. Deze offering herinnert de moslim aan de liefde van Ibrahim voor Allah. Ibrahim kreeg namelijk de opdracht van Allah om zijn dierbaarste bezit , zijn enige zoon Ismaël, te offeren. Zijn liefde voor Allah was zo groot, dat hij bereid was dit te doen. Allah zond hem hierop een schaap dat de plaats van Ismaël op het altaar mocht innemen. 31 augustus – 4 september.
September
Rosj Hasjana: Joods Nieuwjaar
Het Joodse Nieuwjaar, Rosj Hasjana, wordt gevierd op de eerste twee dagen van de joodse maand Tisjrie, de zevende maand van de joodse kalender. Rosj Hasjana valt gewoonlijk in de maand september (21-22 september) of oktober.
Naast dat deze twee dagen symbool staan voor de opening van een nieuw kalenderjaar wordt het door de Joodse mensen eveneens als de Oordeelsdag, Jom Hadin, beschouwd. Deze dagen luiden namelijk ook de tien dagen van inkeer in. In deze periode wordt verwacht dat alle Joodse mensen hun slechte gedrag ten opzichte van andere personen en God bijstellen en zich verzoenen. God bekijkt eveneens hun gedrag in het symbolische boek en bepaalt aan het einde van de tien dagen hun lot voor het komende jaar.
Jom Kipoer: Grote Verzoendag
De grote verzoendag is de laatste dag van de tien dagen van inkeer. Op deze dag wordt het lot van alle Joodse mensen voor het komende jaar beslist. Men belijdt zijn eigen en gemeenschappelijke zonden. Om de heiligheid van de aarde te respecteren is het op deze dag gebruikelijk om te vasten en een synagoge te bezoeken. Op de avond van Jom Kipoer vindt de Kol Nidree-dinest plaats. In het Kol Nidree-gebed wordt spijt betuigd over de zonden van mensen ten aanzien van God in het afgelopen jaar. 29 september.
Oktober
Soekot: Loofhuttenfeest
Soekot, het Loofhuttenfeest, valt in de herfst en duurt zeven dagen lang, van 5 t/m 11 oktober. Dit feest is ter herinnering aan de toch van veertig jaar, die de Israelieten maakten, toen zij nog geen vaste behuizing hadden.
Het is traditie om gedurende deze dagen zoveel mogelijk te verblijven in de soeka, de loofhut, om op die manier de kwetsbaarheid van de mens opnieuw te ervaren.
Dag van de Rotterdamse Geschiedenis, Happy Together
Oktober is traditioneel de Maand van de Geschiedenis. De dag van de Rotterdamse Geschiedenis wordt in die maand gehouden en staat dit jaar, op 29 oktober, in het teken van migratie/samenleven in Rotterdam.
November
Divali
Divali is een belangrijk vijfdaags religieus feest voor de Hindoes, dat plaatsvindt rond oktober - november. 18-22 oktober. Dit feest kenmerkt zich door de verschillende betekenissen, die door de Hindoestanen eraan worden verbonden, maar het feest staat voor iedereen in het teken van vernieuwing in het leven. Dit wordt met veel spiritualiteit gevierd. Traditioneel gezien heeft Divali de boodschap de overwinning van het goede op het kwade, van het licht op de duisternis. De naam ‘Divali’ is afgeleid van het Sanskriet woord Dipavali, dat ‘een reeks lichtjes’ betekent. Typerend voor dit feest is dan ook dat een ieder na zonsondergang in en rondom het huis kleine olielampjes (diya’s) plaatst. Daarnaast gaat het feest gepaard met het nuttigen van zoetig eten. Het belangrijkste onderdeel van het feest vormt de aanbidding van de godin Lakshmi als schenkster van voorspoed, rijkdom en geluk.
Srefi Densi: Surinaamse Onafhankelijkheidsdag
Suriname viert jaarlijks op 25 november onafhankelijkheidsdag. Op die dag in 1975 is Suriname onafhankelijk geworden. Deze onafhankelijkheid heeft echter wel een rijke geschiedenis, die teruggaat tot in 1667. in dat jaar werd Suriname door de Zeeuw Abraham Crijnssen op de Engelsen veroverd, en bleef met kleine onderbrekingen een kolonie van Nederland. In deze periode brachten de Nederlanders negerslaven en Aziatische contractarbeiders naar het land. Pas in 1954 kreeg Suriname een beperkte vorm van zelfbestuur. Hiermee was de Surinaamse bevolking niet tevreden mee, waardoor zij bleven streven naar een volledige onafhankelijkheid. Op 25 november 1975 werd Suriname eindelijk staatkundig onafhankelijk verklaard. Vanaf die datum maakte Suriname geen deel meer uit van het Koninkrijk der Nederlanden, maar is het een onafhankelijke republiek. Op deze feestdag worden er vele lezingen en culturele manifestaties gehouden.
December
Id- ul- Maulid: Geboortedag van profeet Mohammed
De profeet Mohammed werd geboren omstreeks het jaar 570 van de christelijke jaartelling.
Viering 1 december. Deze gebeurtenis wordt in de gehele moslimwereld uitbundig gevierd. Zowel thuis als in de moskee wordt het leven van de profeet bezongen. Tijdens dit feest eten
de moslims vruchten en zoetigheid en drinken zij mierzoete drankjes. Deze traditie hangt nauw samen met het spreekwoordelijke Arabische ‘zoet eten en zoet denken’. Het consumeren van zoetigheid staat voor moslims symbool voor de positieve manier van denken over de profeet Mohammed.
Chanoeka: Inwijdingsfeest
Chanoeka, het inwijdingsfeest wordt ieder jaar in de maand december (13-20 december) gevierd. Gedurende acht dagen vieren de Joodse mensen dit Feest van de Lichten.
Met Chanoeka herdenken de joden de herinwijding van de joodse tempel en speciaal de wonderlijke wijze waarop de menora – de zevenarmige kandelaar in de tempel- is aangestoken en blijven branden.
Internationale dag van de migrant
Op 18 december 1990 werd in de Verenigde Naties de Internationale Conventie voor de bescherming van de Rechten van Arbeidsmigranten en hun gezin aangenomen. Voortvloeiend uit dit initiatief werd in 2000 besloten om 18 december uit te roepen tot Internationale Dag van de Migrant. Wereldwijd hebben miljoenen migranten hun geboorteland verlaten om armoede te ontvluchten en elders een toekomst op te bouwen. Ook in Rotterdam vestigden zich duizenden migranten. Duizenden migranten die in de afgelopen decennia hebben meegebouwd aan een sterke samenleving en aan een beter Rotterdam.
Kerstmis
Kerstmis is het feest waarbij de geboorte van Jezus Christus wordt gevierd. Het kerstfeest wordt binnen de christelijke kerken gevierd op 25 en 26 december.
Kerstmis wordt in de Kerk gevierd met meerdere missen: de vigiliemis in de vooravond van 24 december, de nachtmis, de dageraadsmis en de dagmis op 25 december. Vooral de nachtmis trekt veel christelijke dan wel niet-christelijke bezoekers, doordat deze in het teken staat van de lichamelijke geboorte van Jezus Christus te Bethlehem.